දුම්පානය, මත්පැන් පානය, සාමාන්‍ය දුර්වල සෞඛ්‍යය පිරිමින් අතර බහුල හෙයින් පර්යේෂකයන් පවසන්නේ කාන්තාවන්ට වඩා පිරිමින් කොරෝන වෛරසයෙන් මිය යන්නේ ඇයිද යන්න පැහැදිලි කළ හැකි සාධක මේවා බවයි.
ඉතාලිය වැනි රටවල වෛරසයට ධනාත්මක බව පරීක්ෂා කළ පුද්ගලයින්ගෙන් 60% කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් සහ මියගිය අයගෙන් 70% කට වැඩි පිරිසක් පුරුෂයින්බ ව ජාතික සෞඛ්‍ය ආයතනය (අයිඑස්එස්) පවසයි.
වෛරසය සඳහා ධනාත්මක බව පරීක්ෂා කළ කාන්තාවන්ගේ අනුපාතය පිරිමින්ට වඩා ඉහළ අගයක් ගන්නා දකුණු කොරියාව වැනි රටවල පවා, වාර්තා වූ මරණ වලින් 54% ක් පමණ පිරිමින් වේ.
සීඑන්එන් විශ්ලේෂණයකට අනුව සෞඛ්‍ය නිලධාරීන් මෙම පුදුමාකාර සංඛ්‍යා සැලකිල්ලට ගැනීමට පටන් ගෙන ඇති අතර, එක්සත් ජනපදය වෛරසයට වඩාත්ම ගොදුරු වන්නේ කවුරුන්ද යන්න අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන මූලික රටපුරා දත්ත නිකුත් නොකරයි.
ධවල මන්දිරයේ කොරෝනා වෛරස ප්‍රතිචාර සම්බන්ධීකාරක ආචාර්ය ඩෙබොරා බර්ක්ස් සිකුරාදා ධවල මන්දිරයේ පැවති මාධ්‍ය හමුවකදී මෙසේ පැවසීය: “ඉතාලියේ සිට අපට තවත් ප්‍රවණතාවක් දක්නට ලැබේ. පිරිමින්ගේ මරණ අනුපාතය සෑම වයස් කාණ්ඩයකම දෙගුණයක් බව පෙනේ.
ඉතාලිය පිළිබඳ මෙම දත්ත සම්බන්ධයෙන් බර්ක්ස් සීඑන්එන් හි වුල්ෆ් බ්ලිට්සර් සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට එක්වෙමින් මෙසේ පැවසීය: “ඒ පිළිබඳ දැනුමක් තිබීම එක්සත් ජනපදයේ අපට උපකාරී වන අතර කතා කළ යුත්තේ කවුරුන්ද ? යන්න සහ ඔවුන් ආරක්ෂා කරන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව අපට නිශ්චිතව කිව හැකිය”
සී.එන්.එන් විසින් ජනපදයේ රෝග පාලනය හා වැළැක්වීමේ මධ්‍යස්ථානයන්ගෙන් එක්සත් ජනපදයේ කොරොන වයිරස් ආසාදිතයින් සහ කොරෝන වෛරසය හේතුවෙන් සිදු වූ මරණවල ස්ත්‍රී – පුරුෂ දත්ත පරීක්ෂා කිරීමට උත්හාසය කළත් එය අසාර්ථක විය.
කොරෝන වෛරස් ආසාදනය වී ඇති අය පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක දත්ත අර්බුදයට වඩාත් ඵලදායී ප්‍රතිචාර දැක්වීමට උපකාරී වන නමුත් මහජන සෞඛ්‍ය පර්යේෂකයන් පවසන්නේ එක්සත් ජනපදය වැනි රජයන් එවැනි දත්ත එක්රැස් නොකරන විට හෝ ඔවුන්ගේ දත්ත ප්‍රකාශයට පත් නොකරන විට, සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න පිළිබඳ නිවැරදි අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට විශේෂ විශේෂඥයන්ට නොහැකි බවයි.
දත්ත ලිංගිකත්වය අනුව
ගෝලීය සෞඛ්‍යයේ ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවයේ අසමානතාවය විමර්ශනය කරන පර්යේෂණ ආයතනයක් වන ග්ලෝබල් හෙල්ත් 50/50 සමග සහයෝගයෙන් සී.එන්.එන්. රටවල් 20කින් ප්‍රසිද්ධියේ ලබාගත හැකි දත්ත විශ්ලේෂණය කළේය. (දත්ත එකතු කරන අවස්ථාවේ දී වැඩිම තහවුරු වූ කෝවිඩ් -19 රෝගීන් සංඛ්‍යාව මාර්තු 20) මෙහි අරමුණ වූයේ පිරිමින් කාන්තාවන්ට වඩා මිය යන බවක් පෙනෙන්නේ මන්ද යන්න විමසා බැලීමයි.
මෙම රටවල් 20 න් චීනය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය, ඉරානය, ඉතාලිය සහ දකුණු කොරියාව යන දෙඅංශයෙන්ම ලිංගිකත්වය විසින් බිඳ දැමූ දත්ත ලබා දී ඇත්තේ හයක් පමණි. තවත් හත් දෙනෙකු විසින් එවැනි දත්ත ලබා දී ඇත්තේ තහවුරු කරන ලද රෝගීන් සංඛ්‍යාව සඳහා පමණි.
ඉතිරි රටවල් සඳහා ලිංගික-වෙන් කළ දත්ත කිසිවක් සොයාගත නොහැකි විය. පර්යේෂණ ප්‍රකාශනය සඳහා ඉදිරිපත් කර ඇති අතර තවමත් සම-සමාලෝචනය කර නොමැත. සෑම අවස්ථාවකම දත්ත විස්තීර්ණ නොවේ: නිදසුනක් වශයෙන්, චීනයේ සංඛ්‍යාලේඛන ආවරණය කරනුයේ ප්‍රජා ව්‍යාප්තිය ශුන්‍යයට ළඟා වීමට පෙර පෙබරවාරි අවසානය දක්වා පමණි. කිසිදු රටක පිරිමින්ට හා කාන්තාවන්ට එරෙහිව කරනු ලබන පරීක්ෂණවල අනුපාතය පිළිබඳ විශ්වාසදායක දත්ත නොමැත.
තවද, කිසිදු රටක් සඳහා වන ජාතික දත්තවල පිළිබිඹු නොවන වෛරස් රෝග ඇති බවට සැකයක් නැත. නමුත් අප සතුව දත්ත ඇති රටවල් අතර – (ලෝක ජනගහනයෙන් හතරෙන් පංගුවකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක්කො) කොවිඩ් -19 රෝග විනිශ්චය කිරීමෙන් පසු පිරිමින් කාන්තාවන්ට වඩා 50% ක් මිය යන බව අපට පෙනී ගියේය. අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම අර්ධ හා අසම්පූර්ණ වුවත්, ප්‍රතිඵල මගින් මහජන සෞඛ්‍ය විශේෂඥයින් කලක සිට අනතුරු අඟවා ඇති දේ ඉස්මතු කරයි, එය ජීව විද්‍යාව පමණක් නොව ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ හැසිරීම් ද (පුරුෂයින් හා ස්ත්‍රීන් තම ජීවිත ගත කරන විවිධ ක්‍රම) ශ්වසන රෝග සඳහා විවිධ මරණ අනුපාතිකයේ සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
“දත්ත දෙස බලන විට අප දකින දෙය නම් සෑම රටකම ලිංගික බෙදීම් සහිත දත්ත ඇති බවයි … කෝවිඩ් රෝගයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින් අතර 10% ත් 90% ත් අතර ඉහළ මරණ අනුපාතයක් ඇත. ඔවුන් කාන්තාවන් ”යැයි ලන්ඩන් යුනිවර්සිටි කොලේජ් (යූසීඑල්) හි ගෝලීය මහජන සෞඛ්‍ය පිළිබඳ මහාචාර්ය සහ ගෝලීය සෞඛ්‍ය 50/50 හි සම අධ්‍යක්ෂිකා සාරා හෝක්ස් පවසයි.
“මම සායනික මාර්ගෝපදේශ සැලසුම් කරන්නේ නම්, සමහර පුද්ගලයින්ට අනෙක් අයට වඩා මරණ අවදානම වැඩි යැයි පෙනෙන්නේ මන්දැයි මට තේරුම් ගැනීමට අවශ්‍යය. නිදසුනක් වශයෙන්, අප සායනික මාර්ගෝපදේශ පරිපාලනය කරන පුද්ගලයින් අතර වෙනසක් ඇති කිරීමට එය හේතු වේ. පුරුෂයින් වීමට වැඩි ඉඩක් ඇති නිදන්ගත පෙනහළු රෝග ඇති අය සමඟ මරණ අවදානමට තුඩු දෙන පූර්ව සෞඛ්‍ය තත්වයන් ඇත.
වසංගත පිළිබඳ ලිංගිකව වෙන් කරන ලද දත්ත වාර්තා කිරීම 2007 සිට ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් ඉල්ලා ඇති නමුත් බොහෝ රටවල් එසේ කිරීමට අසමත් වන බව හෝක්ස් සඳහන් කළේය.
එක්සත් ජනපද දත්ත ජාතික මට්ටමින් ප්‍රසිද්ධියේ නොතිබූ හෙයින්, සීඑන්එන් විසින් රාජ්‍යයන් විසින් දත්ත ඉල්ලා සිටීම සඳහා ගිය නමුත් බොහෝ දෙනෙක් එය නිකුත් කළේ නැත. පුපුරා යාම විශේෂයෙන් දරුණු වන නිව්යෝර්ක් සහ කැලිෆෝනියා වැනි ප්‍රාන්තවල පවා උත්සාහයන් කිහිපයක් තිබියදීත් සීඑන්එන් වෙත ඉල්ලූ දත්ත ලබා දී නැත. සමහර අවස්ථා වලදී, සීඑන්එන් විසින් ප්‍රාදේශීය ප්‍රාන්ත, රැකවරණ නිවාස සහ රෝහල් වලින් නිකුත් කරන ලද පුවත්පත් නිවේදනවල දත්ත සොයාගෙන ඇත.
“මට හොඳටම විශ්වාසයි සෞඛ්‍ය පද්ධතියේ නවීනත්වය සහ එක්සත් ජනපදය සතුව ඇති නිරීක්ෂණ පද්ධතිය ඇති රටක, දත්ත නොමැති බව නොවේ යැයි” හෝක්ස් පවසයි.
“එක්සත් ජනපදය පුරා ඇති කුඩාම දිස්ත්‍රික්ක දක්වා මිනිසුන් සතුව දත්ත ඇති බව මට තරයේ විශ්වාසයි. එය සිදුවීම අප නොදකින දෙය එකතුවක්‘‘
ටෙක්සාස් හි යූටීඑල්ත් හි මැක්ගවර්න් වෛද්‍ය විද්‍යාලයේ බෝවන රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ලුයිස් ඔස්ට්‍රොස්කි-සීච්නර් පවසන පරිදි SARS සහ MERS වැනි කොරෝන වෛරස් මිනිසුන්ට අසමාන ලෙස බලපායි. පෙර වසංගත කාලවලදී හොංකොං සාර්ස් හේතුවෙන් පිරිමින්ට වඩා දරුණු සායනික ප්‍රතිඵල ඇති බව වාර්තා විය.
සෞදි අරාබියේ සහ දකුණු කොරියාවේ කරන ලද අධ්‍යයනක දී ඔවුන් මාර්ස් වලින් මියයාමේ වැඩි අවදානමක් ද ඇ. පරිණාමීය දෘෂ්ටි කෝණයකින් බලන කල, සමහර පර්යේෂණයන් පෙන්වා දෙන්නේ කාන්තාවන්ට පුරුෂයින්ට වඩා වෛරස් ආසාදනවලට වඩා ප්‍රබල ප්‍රතිශක්තිකරණ ප්‍රතිචාරයක් ඇති බැවින් (කාන්තාවන් තම ජීවිතයේ කොටසක් ගර්භීණීව ගත කළ යුතු බැවින් ) ඔවුන්ට පැවැත්මේ වාසියක් ලබා දෙන බවයි.
“එය හෝමෝන වෙනස්කම් සමඟ සම්බන්ධ විය හැකිය,” ඔස්ට්‍රොස්කි-සීච්නර් පැවසීය. “සත්ත්වයන් පිළිබඳ සත්‍ය පර්යේෂණයන් පෙන්වා දී ඇත්තේ පිරිමි ලිංගභේදය තුළ වැඩි වන අවදානම සඳහා ජීව විද්‍යාත්මක පදනමක් තිබිය හැකි බවත්, එය පමණක් නොව, වෛරසයට වැඩි බරපතලකමක් සහ ප්‍රතිචාරයක් දක්වන බවත්ය.”
පෙර පැවති කොන්දේසි
ග්ලෝබල් හෙල්ත් 50/50 අනුව, දරුණු කොවිඩ් -19 රෝගයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින්ගේ මූලික වාර්තා මගින් අධි රුධිර පීඩනය, හෘද වාහිනී රෝග සහ නිදන්ගත පෙනහළු රෝග වැනි සෞඛ්‍ය තත්වයන් ඇති බව සොයාගෙන ඇත.
විශ්ලේෂණය කරන ලද මෙන්ම ගෝලීය වශයෙන් රටවල් හයක පිරිමින් අතර මෙම තත්වයන් වඩාත් සුලභ වේ. එම ආයතනය අවදානම් සහිත ජීවන රටා තේරීම් නිසා විය හැකිය
‘‘ අප දන්නා දෙය නම් පිරිමින් අහිතකර සෞඛ්‍යයට තුඩු දෙන හැසිරීම් වලට නිරාවරණය වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති අතර එය දිගු කාලීනව ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය අනතුරේ හෙළන බවයි.”හෝක්ස් පවසයි.
“එබැවින් බොහෝ රටවල, අප දකින දෙය නම් පිරිමින් දුම්කොළ පානය කිරීම සහ කාන්තාවන්ට වඩා විශාල ලෙස මත්පැන් පානය කිරීමයි. එවැනි හැසිරීම පුරුෂයින් හා ස්ත්‍රීන් අතර වෙනස් වන ආකාරය පිළිබඳ පැහැදිලි උදාහරණයකි.
ලෝකයේ විශාලතම දුම්පානය කරන ජනගහනය ඇති රට චීනය වන අතර වැඩිහිටි දුම් පානය කරන්නන් මිලියන 316 ක් පමණ එහි සිටී. චීන ජාතිකයින්ගෙන් 50% කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් දුම් පානය කරන අතර කාන්තාවන්ගෙන් 3% කටත් වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් දුම් පානය කරන බව රෝග පාලනය හා වැළැක්වීමේ චීන මධ්‍යස්ථානය පවසයි.
ජාතික සෞඛ්‍ය ආයතනය (අයිඑස්එස්) විසින් නිකුත් කරන ලද 2020 දත්ත වලට අනුව ඉතාලියේ කාන්තාවන් මිලියන 4.5 ට සාපේක්ෂව පිරිමින් මිලියන 7 ක් දුම් පානය කරති. රෝහලට ඇතුළත් වූ පසු, “දුම් පානය නොකරන අයට වඩා කෝවිඩ් -19 ධනාත්මක දුම් පානය කරන්නන්ට බරපතල සායනික තත්වයක් ඇති බව ” ආයතනය වාර්තා කළේය.
මෙම දුම් පානය කරන්නන් සඳහා දැඩි සත්කාර හා යාන්ත්‍රික වාතාශ්‍රය අවශ්‍ය වීමේ අවදානම “දෙගුණයකට වඩා වැඩිය.
“ඔබ දැන් දුම්පානය හේතුවෙන් නිදන්ගත පෙනහළු රෝග ඇති වී පසුව කොරෝනා ආසාදනයට නිරාවරණය වී ඇත්නම්, ඔබ දැඩි කොරෝනා ආසාදනයකින් පීඩා විඳින්නට ඉඩ තිබෙනවා පමණක් නොව ඉන් මරණයට පත්වීමේ අවදානමක සිටී‘ හෝක්ස් පැවසීය.
වෙනත් අධ්‍යයනයන් පෙන්වා දී ඇත්තේ ඉතාලි පිරිමින්ට සම වයස් කාන්තාවන්ට වඩා අධි රුධිර පීඩනය ඇති බවයි. චීන පිරිමින්ට රුධිර පීඩනය වැඩි වන අතර දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව ඇතිවීමේ ඉඩකඩ වැඩිය.
මෙම සියලු සාධක කොරෝන වෛරසය ලබා ගන්නේ නම් ඇතිවිය හැකි සංකූලතා සඳහා දායක වන බව පර්යේෂකයෝ පවසති. කාන්තාවන්ට සාපේක්ෂව නව කොරොන වයිරසයෙන් පිරිමින් කොපමණ සංඛ්‍යාවක් මිය ගියද යන්න පිළිබඳ දත්ත නොමැතිකම ගැන ග්ලෝබල් හෙල්ත් 50/50 පර්යේෂකයන් පවසන්නේ, රජයන්ට මහජන සෞඛ්‍ය ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමට ඇති අවස්ථාව මග හැරුනු බවයි.
‘‘කෝවිඩ් -19 හෙළි කරන දෙය නම් තීරණ ගැනීම සඳහා දත්ත භාවිතා කිරීමට අපොහොසත් වීමේ සම්භාව්‍ය අවස්ථාවකි. සෑම රෝගියෙකුටම ඔවුන්ගේ ලිංගිකත්වය පිළිබඳ වාර්තාවක් ඇත. නමුත් එම දත්ත ස්ත්‍රී පුරුෂ කාචයකින් සංයුක්ත කර විශ්ලේෂණය නොකෙරේ,” වෛද්‍ය කෙන්ට් බියුස්, සීඑන්එන් වෙත පැවසීය.
නිව්යෝර්ක් විශ්ව විද්‍යාලයේ ජෛව විද්‍යාඥයෙකු වන ආතර් කැප්ලාන් ද එම මතයම බෙදා ගනී.
“වසංගතයක් තුළ අවදානම, ආසාදනය වීමේ හැකියාව, ආසාදනය ඉතා වැදගත් වේ” යනුවෙන් ඔහු සීඑන්එන් වෙත පැවසීය.
“දත්ත එක්රැස් කිරීම, ක්‍රම සම්බන්ධයෙන් විනිවිද පෙනෙන හා කඩිනමින් බෙදා හැරිය යුතුය.”මෙම දත්ත ප්‍රසිද්ධියේ ලබා නොදෙන තාක් කල්, ගෝලීය සෞඛ්‍ය 50/50 වැනි බාහිර විශේෂඥයින්ට එය විශ්ලේෂණය කළ නොහැක. එනිසා ම පිරිමින් කොවිඩ් -19 වෙතින් වැඩිපුර මිය යන්නේ ඇයිද යන්න පිළිබඳ පැහැදිලි නිගමනයක් ලබාගත නොහැකිය.
සී.එන්.එන්. විසින් මාර්තු 24 වැනිදා පළ කළ වාර්තාව සම්පූර්ණ පරිවර්තනයකි – සැකසුම – තුෂාධවි
