එක්සත් ජාතීන්ගේ නවතම ‘ලෝක සන්තෝෂ වාර්තාව United Nations’ latest World Happiness Report පසුගිය සිකුරාදා (20) නිකුත් කරනු ලැබුවා. එම වාර්තාව අනුව අඛණ්ඩව තෙවැනි වරටත් ලොව ප්‍රීතිමත්ම රට ලෙස ෆින්ලන්ත නම් කර තිබුණා.
ෆින්ලන්තයට පසුව 2. ඩෙන්මාර්කය 3. ස්විට්සර්ලන්තය 4. අයිස්ලන්තය 5. නෝර්වේ 6. නෙදර්ලන්තය7. ස්වීඩනය 8. නවසීලන්තය 9. ඔස්ට්‍රියාව10. ලක්සම්බර්ග් යන රාජ්‍ය ලෝක සන්තෝෂ දර්ශකයේ මුල්ම රටවල් 10 අතර හිමිකම් කීවා.
මෙම වාර්තාවේ ශ්‍රී ලංකාව පසුවන්නේ 131 වැනි ස්ථානයේයි.
එක්සත් ජාතීන්ගේ වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර සතුටු දිනය වන මාර්තු 20 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ තිරසර සංවර්ධන විසඳුම් ජාලය විසින් මෙම වාර්තාව නිකුත් කළා. යහපැවැත්මට සහාය වන ප්‍රධාන විචල්‍යයන් හයක් මත රටවල් ශ්‍රේණිගත කර ඇති මෙම වාර්තාව මගින් ආදායම, නිදහස, විශ්වාසය, සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආයු අපේක්ෂාව, සමාජ සහයෝගය සහ ත්‍යාගශීලීභාවය විමසා බලා තිබෙනවා.
මෙම ලිපියේ කතුවරයා වන සැමුවෙල් කොපෙරොයිනන් ජීවත් වන්නේ ෆින්ලන්තයේ. තම රට ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම ජනතාව වෙසෙන රට වන්නේ කෙසේ දැයි පැහැදිලි කරමින් ඔහු පැවසුවේ “යහපැවැත්මේ විශාල කොටසක් නියෝජනය කරන්නේ හොද තත්ත්වයේ මහජන සෞඛ්‍ය සේවාව විසින් ” බවයි.
‘‘ෆින්ලන්ත වැසියන්ට රෝගාබාධ හා ආබාධිත තත්ත්වයන් ඇති වුවහොත් අපට ප්‍රතිකාර ලැබෙනු ඇතැයි යන හැඟීම ඇත. එහි ගුණාත්මකභාවය ගැන අපි විශ්වාස කරමු. අපගේ සමාජ ආරක්ෂණ ජාලය වැදගත් ය. අපගේ රැකියාව අහිමි වුවහොත්, අසනීප වුවහොත් හෝ [අපේ] දරුවන් අසනීප වුවහොත් එය අපට උපකාරී වේ. අපට ආදායම අහිමි වනු ඇත, නමුත් අපට වන්දි ලබා ගත හැකියි. එය අපගේ දෛනික පරිභෝජනය නොනැසී පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ. සෞඛ්‍යාරක්ෂාව, ළමා රැකවරණය, අධ්‍යාපන ක්‍රමය සහ විරැකියා ප්‍රතිලාභ පමණක් නොව, යහපත් සමාජයක් සඳහා, විශේෂයෙන් නොසන්සුන් කාලයකදී වුණත් එය ඒ ආකාරයෙන්ම සිදු වෙනවා. ප්‍රාදේශීය මහ නගර සභා සහ පල්ලි ඔවුන්ගේ සාමාජිකයින් සඳහා ආධාර සහ ආධාර වැඩසටහන් සංවිධානය කරයි,” කොපෙරොයිනන් පැවසීය. “මිනිසුන්ට ඔබේ අසල්වැසියාගෙන් උදව් ලබා ගැනීමට සහ ඉල්ලීමට හැකිය.”
‘එය ඉතා දැඩි පාලන තන්ත්‍රයක්’
සන්තෝෂය මෙම රටවල් මුහුණ දී ඇති නව කොරෝන වෛරස අවදානමට පිළියමක් නොවන බව ආර්ථික විද්‍යා මහාචාර්යවරයෙක් සහ කොලොම්බියා විශ්ව විද්‍යාලයේ තිරසාර සංවර්ධනය පිළිබඳ මධ්‍යස්ථානයේ අධ්‍යක්ෂ සම-කර්තෘ ජෙප්රි සැක්ස් පවසයි.
“සෞඛ්‍ය පද්ධතිවලට තනිවම මුහුණ දිය නොහැක. ඉදිරි සතිවල ප්‍රධාන පියවර වනුයේ සමාජ දුරස්ථභාවය, ස්වයං හුදකලාව, නිරෝධායනය, තැනින් තැන නවාතැන් ගැනීම සහ වසා දැමීමයි. (හොඳින් සිදු කළ හොත් ) ඒවා සමාජ හා ආර්ථික ජීවිතයේ ප්‍රධාන කොටස් වේ. එය ඉතා දැඩි පාලන තන්ත්‍රයක්. එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට හා අනුගමනය කිරීමට අපහසු සහ කෙටිකාලීනව ඉහළ ආර්ථික පිරිවැයක් දරයි. මේ සියල්ලම කරනුයේ මරණ ව්‍යසනයකින් වැළකී සිටීමයි” ඔහු පැවසීය.
“මෙම වසංගතයට එරෙහිව ඉතාමත් ශක්තිමත් හා ඵලදායී ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම අවශ්‍ය වන හෙයින් හොඳින් ක්‍රියාත්මක වන රජයන් වඩා හොඳ ප්‍රතිඵල ලබා දෙනු ඇතැයි මට විශ්වාසයි. ඊට වෙනස්ව, ලෝක සතුට පිළිබඳ වාර්තාවේ 18 වන ස්ථානයේ සිටින එක්සත් ජනපදයේ තත්ත්වය අවුල් සහගත යි” ඔහු පැවසීය.
“මෙම අවස්ථාවේ දී එය, ඇමෙරිකාව පිළිබිඹු කරන්නේ රජය කෙරෙහි ඇති අඩු විශ්වාසය සහ අඩු කාර්යසාධනයයි”
කොරෝනා වයිරසය වැනි වසංගතයක් රටක පදිංචිකරුවන්ගේ සෞඛ්‍යයට හා ආදායමට පහර දෙන විට, “ඉහළ විශ්වාසයකින් යුත් සමාජයක පුරවැසියන් ස්වභාවිකවම හානිය පිළිසකර කර වඩා හොඳ ජීවිත නැවත ගොඩනඟා ගැනීම සඳහා එකට වැඩ කිරීමට සහයෝගිතා ක්‍රම සොයති” යනුවෙන් World Happiness Report හි දැක්වේ.
“මෙය ඇතැම් විට නොවිසඳුනු ව්‍යසනයන් ලෙස පෙනෙන්නට තිබුණත්, පුදුම සහගත ලෙස සතුට වැඩි කිරීමට හේතු වී තිබේ. වඩාත්ම නිරන්තර පැහැදිලි කිරීම නම්, අසල්වැසියන්ට සහ ඔවුන්ගේ ආයතනවලට එකිනෙකාට උපකාර කිරීම සඳහා සහයෝගයෙන් වැඩ කිරීමට මිනිසුන් දක්වන කැමැත්ත ගැන ජනතාව පුදුමයට පත්වන බවයි. මෙමඟින් අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ඉහළ හැඟීමක් සහ අඩුකිරීමක් මඟින් ඔවුන්ට ලබා ගත හැකි දේ ගැන ආඩම්බර වේ. මෙම වාසි සමහර විට ද්‍රව්‍යමය පාඩු පියවා ගැනීමට තරම් විශාල වේ”
ෆින්ලන්ත ජාතික ගුරුවරයකු වන විලේ ජුටෙල් මෙම ප්‍රකාශය සමග එකඟ විය. ඔහු ෆින්ලන්ත රජය පරිපූර්ණ යැයි නොසිතයි, නමුත් ඔහු කියා සිටියේ මෙම අර්බුදය තුළ වත්මන් පරිපාලනය උපරිමයෙන් කටයුතු කරනු ඇතැයි තමන් විශ්වාස කරන බවයි.
“සමහර විට නැවත සලකා බැලීමේදී යමෙකුට කලින් හෝ පසුව කළ යුතුව තිබූ හෝ ආපසු හැරවිය නොහැකි දේවල් සොයා ගත හැකියි” ඔහු පැවසීය.
“නමුත් මෙවැනි අර්බුදයකදී, ඔවුන් සතුව ඇති තොරතුරු සමඟ ක්‍රියා කළ යුතු අතර ඔවුන්ට අනාගතය දැකිය නොහැක. තවද සියලු වර්ධනයන් 100% ක නිශ්චිතභාවයකින් තක්සේරු කළ නොහැක. එබැවින් ඔවුන් උපරිමයෙන් හා ඔවුන්ට හැකි සෑම දෙයක්ම කරනු ඇතැයි මම විශ්වාස කරමි . “
සුපිරි බලවතුන් සතුටු වන්නේ නැත
කොරෝනා වයිරසයේ බලපෑමෙන් තොරව වුවද, ලෝකයේ විශාලතම ආර්ථිකයන් කිසිවක් ඉහළම ශ්‍රේණිගත කිරීම් 10 අතරට පැමිණියේ නැත. එක්සත් රාජධානිය 13 වන ස්ථානයට පත්ව ඇති අතර එය පසුගිය වසරේ 15 වන ස්ථානයට වඩා ඉහළ අගයක් ගත් අතර ජර්මනිය දෙවන වරටත් අඛණ්ඩව 17 වන ස්ථානයේ රැඳී සිටියේය. ජපානය 62 වන ස්ථානයට පැමිණියේය (58 වන ස්ථානයේ සිට පහළට); රුසියාව 73 වන ස්ථානයට පැමිණියේය (68 වන ස්ථානයේ සිට පහළට); චීනය 94 වන ස්ථානයට පැමිණියේය (93 වන ස්ථානයේ සිට පහළට).
වර්ණාවලියේ අනෙක් පැත්තෙන් ඇෆ්ගනිස්ථානයේ ජනතාව ඔවුන්ගේ ජීවිත ගැන වඩාත්ම අසතුටින් සිටින බව රටවල් 153 කින් 153 වැනි ස්ථානයට පත්වීම මගින්ම සනාථ වේ. සමීක්ෂණයට අනුව දකුණු සුඩානය (152 වන ස්ථානය), සිම්බාබ්වේ (151 වන ස්ථානය), රුවන්ඩාව (150 වැනි ස්ථානය) සහ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය (149 වන ස්ථානය) හිමිකර ගෙන ඇත.
එය ආරම්භ වූයේ භූතානයෙනි
කුඩා භූතානයේ ෂටර්ස්ටොක් අග්‍රාමාත්‍යවරයාට ලෝක සතුට දිනය දියත් කිරීමේ ගෞරවය හිමි වේ. ඔහු 2011 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයට ලෝක සන්තෝෂ දිනයක් යෝජනා කළ අතර එය යහපැවැත්මේ මිනුමක් ලෙස සතුට කෙරෙහි ජාත්‍යන්තර අවධානය යොමු කළේය.
2012 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය මාර්තු මස 20 වැනිදා ලෝක සන්තෝෂ දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරමින්, “ලොව පුරා සිටින මිනිසුන්ගේ ජීවිතවල විශ්වීය අරමුණු හා අභිලාෂයන් ලෙස සතුට හා යහපැවැත්මේ අදාළත්වය සහ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති අරමුණු තුළ ඔවුන් පිළිගැනීමේ වැදගත්කම පිළිගත්තේය.
මෙම වාර්තාව 2012 සිට එළිදැක්වූ අටවන අවස්ථාවයි. ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම රටවල් ශ්‍රේණිගත කිරීම ලැබුණේ ගැලප් ලෝක මත විමසුම Gallup World Poll ඇතුළු රටවල් 156 ක සමීක්ෂණවල දත්ත විශ්ලේෂණය කිරීමෙනි.
ලෝකයේ ප්‍රීතිමත්ම රටවල්
1. ෆින්ලන්තය 2. ඩෙන්මාර්කය 3. ස්විට්සර්ලන්තය 4. අයිස්ලන්තය5. නෝර්වේ6. නෙදර්ලන්තය7. ස්වීඩනය8. නවසීලන්තය9. ඔස්ට්‍රියාව10. ලක්සම්බර්ග්
ලෝකයේ අවම සතුටුදායක රටවල්
1. ඇෆ්ගනිස්ථානය 2. දකුණු සුඩානය 3. සිම්බාබ්වේ 4. රුවන්ඩාව 5. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය 6. ටැන්සානියාව 7. බොට්ස්වානා 8. යේමනය 9. මලාවි 10. ඉන්දියාව
2020 මාර්තු 20 වැනිදා සී.එන්.එන්. වාර්තාවක් ඇසුරිණි – සකස් කළේ තුෂාධවි
