කොරෝන වයිරස මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාව ද ඇතුළුව 120 කට වැඩි ගණනකට ව්‍යාප්ත වී ඇති අතර 5000 කට වඩා මිය ගොස් තිබේ. ඒ අතර චීනය, ඉතාලිය, ඉරානය සහ ස්පාඤ්ඤය ඉදිරියෙන් සිටින අතර දකුණු කොරියාවේ ද මරණ රැසක් වාර්තා වී තිබේ.
මේ තත්ත්වය තුළ කොරෝනා ආසාදනය ‘වසංගතයක්“ ලෙස නම් තිරීමට ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පියවර ගෙන ඇති අතර ලෝකයේ රටවල් රැසක් සංචාරක තහනම, ගුවන් ගමන් හා මගී නොෟකා පැමිණීම තහනම් කිරීම, ජාත්‍යන්තර තරග තහනම් කිරීම ඇතුළු පියවර ගෙන ඇති අතර ශ්‍රී ලංකාව ද ඇතුළුව රටවල් රැසක් පාසල් වසා දමා තිබේ.
මේ සමග කොරෝනා වෛරසයෙන් බේරී සිටීම සම්බන්ධයෙන් මිත්‍යා, ව්‍යාජ ඖෂධ ඇතුළු බොහෝ දේ පිළිබදව විශේෂයෙන් සමාජ මාධ්‍ය තුළ පුළුල් ලෙස තොරතුරු හුවමාරු වන අතර ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය සහ රජයේ නිල ආයතන, සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය පවසන්නේ විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේද මිස මිත්‍යා හෝ පදනමක් නැති ප්‍රතිකාර වෙත යොමු නොවිය යුතු බවයි.
මේ තත්ත්වය තුල ලෝකයේ ප්‍රමුඛ මාධ්‍ය ආයතනයක් වන බී.බී.සී ආයතනය විසින් සකස් කළ වඩාත් විද්‍යාත්මක පදනමක් සහිත ලිපියක් අප විසින් පහත පළ කරන අතර අප යළිත් අවධාරණය කරන්නේ පදනමක් නැති අවිද්‍යාත්මක ප්‍රවේශයන් වෙත යොමු නොවන ලෙසයි.
ඉතින්, රෝගය කුමක්ද සහ එය පැතිරෙන්නේ කෙසේද? අපි විද්‍යාත්මක නිවැරදිව දැන ගනිමු.
මා ආරක්ෂා වන්නේ කෙසේද?
හොඳම දේ නිතිපතා හොදින් අත් සේදීමයි. එය සබන් ගා කළ යුතුය. වඩාත් හොද ප්‍රතිඵල ලැබෙන්නේ සබන් ගා පිරිසිදු ජලයෙන් අත් සේදු විටය.
ආසාදිත පුද්ගලයෙකු කුඩා කෙළ බිඳිති (වෛරසයෙන් පිරී ඇති ) කැස්ස විට කොරෝනා වයිරස් පැතිරෙයි. ඔබට මේවා ආශ්වාස විය හැකිය, නැතහොත් ඔබ ඒවා තැවරී ඇති අතින් ඇස්, මුඛය හෝ නාසය ස්පර්ශ කළ හොත් ඔබට කොරෝනා ආසාදනය විය හැකිය.
එමනිසා, කැස්ස සහ පටක වලට කිවිසුම් යාම, සේදූ දෑතින් ඔබේ මුහුණ ස්පර්ශ නොකිරීම සහ ආසාදිත පුද්ගලයින් සමඟ සමීප සම්බන්ධතා පැවැත්වීමෙන් වැළකී සිටීම පැතිරීම සීමා කිරීම සඳහා වැදගත් වේ.
මෙහිදී ඔබට වැදගත්බ කරුණක් සිහිපත් කළ යුතුය. ඒ ඔබ ඡායාරූප මගින් සුලභව දකින මුඛ ආවරණය මගින් ඵලදායී ආරක්ෂාවක් නොලැබෙන වෛද්‍ය විශේඥෙයෝ පවසති.
වෛරසය පැතිරීම වැළැක්වීම සඳහා මා කරන්නේ කුමක්ද?
කොරෝනා වයිරස් රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?
කොරෝනා වයිරසය පෙනහළු ආසාදනය කරයි. රෝග ලක්ෂණ ආරම්භ වන්නේ උණෙන් පසුව වියළි කැස්සකින් වන අතර එමගින් හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතා ඇති විය හැක. මෙහිදී කොරෝනා රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කිරීම සාමාන්‍යෙයන් දින පහක් තුළ සිදුවන බව කීවත් ඊට බොහෝ කලකට පසුව සමහර අය රෝග ලක්ෂණ පෙන්නුම් කළ හැකිය. පුර්ව තක්සේරු කාලය දින 14 ක් දක්වා පවතින බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පවසයි. නමුත් සමහර පර්යේෂකයන් පවසන්නේ එය දින 24 ක් පමණ විය හැකි බවයි.
කොරෝනා මූලික රෝග ලක්ෂණ
රෝග ලක්ෂණ ඇති විට මිනිසුන් වඩාත් ආසාදනය වනු ඇත, නමුත් සමහරු අසනීප වීමට පෙර පවා වෛරසය පැතිරවිය හැකි බව විශ්වාස කෙරේ. මුල් රෝග ලක්ෂණ සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව සහ උණ ඇතුළු අනෙකුත් ශීත දෝෂ සමඟ පහසුවෙන් ව්‍යාකූල විය හැකිය.ෙ
කොරෝනා වයිරසය කෙතරම් මාරාන්තිකද?
රෝගයෙන් මිය යන අනුපාතය අඩු බව පෙනේ (1% ත් 2% ත් අතර). නමුත් සංඛ්‍යා විශ්වාස කළ නොහැකි ය. දහස් ගණනකට ප්‍රතිකාර කරනු ලබන නමුත් මරණයට පත්විය හැකිය. එබැවින් මරණ අනුපාතය වැඩි විය හැකිය. මෘදු අවස්ථා රාශියක් වාර්තා නොවන්නේ නම් එය අඩු විය හැකිය.
ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ රෝගීන් 56,000කගේ දත්ත පරීක්ෂා කිරීමෙන් පෙනී යන්නේ:
- 6% ක් බරපතල ලෙස රෝගාතුර වේ – පෙනහළු අසමත්වීම, සෙප්ටික් කම්පනය, අවයව අසමත්වීම සහ මරණ අවදානම
- 14% ක් දරුණු රෝග ලක්ෂණ ඇති කරයි – හුස්ම ගැනීමේ අපහසුතාව සහ හුස්ම හිරවීම
- 80% ක් මෘදු රෝග ලක්ෂණ ඇති කරයි – උණ සහ කැස්ස සහ සමහරුන්ට නියුමෝනියාව තිබිය හැක
වැඩිහිටි පුද්ගලයින් සහ කල් පවතින රෝග තත්වයන් ඇති අය (ඇදුම, දියවැඩියාව, හෘද රෝග, අධි රුධිර පීඩනය වැනි) දරුණු ලෙස රෝගාතුර වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත. චීනයේ දත්ත වලින් පෙනී යන්නේ පිරිමින් කාන්තාවන්ට වඩා වෛරසයෙන් මිය යාමේ අවදානම තරමක් වැඩි බවයි.
ප්‍රතිකාරය රඳා පවතින්නේ රෝගියාගේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට වෛරසයෙන් මිදීමට හැකි වන තෙක් හුස්ම ගැනීමේ ආධාරය ඇතුළුව ශරීරය දිගටම පවත්වා ගෙන යාම මත ය. එන්නතක් නිපදවීමේ කටයුතු සිදු වෙමින් පවතී.
මට කොරෝනා වෛරස් ඇතැයි සිතන්නේ නම් මා කුමක් කළ යුතුද?
නව අඛණ්ඩ කැස්සක් හෝ 37.8C ට වඩා ඉහළ උෂ්ණත්වයක් වැනි මෘදු රෝග ලක්ෂණ ඇති රෝගීන් අවම වශයෙන් දින හතක්වත් නිවසේදී ස්වයං හුදකලා විය යුතුය.
ඔබ ආසාදනය වී ඇති කෙනෙකු සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත්නම් ඔබට ස්වයං හුදකලා වීමට කියනු ලැබේ. එසේ කිරීමට අවශ්‍ය පුද්ගලයින් අනෙක් පුද්ගලයින් සමග සමීප සම්බන්ධතා පැවැත්වීම වළක්වා ගැනීම සදහා ‘සාමාන්‍ය බුද්ධිය“ ඇති පියවර ගත යුතුය.
පරීක්ෂාවට ලක් වන්නේ කවුද සහ එය ක්‍රියාත්මක වන්නේ කෙසේද?
බලපෑමට ලක් වූ ප්‍රදේශයකට ගොස් හෝ වෛරසය වැළඳී ඇති අයෙකු සමඟ සමීප සම්බන්ධතා පැවැත්වූ, රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන පුද්ගලයින් පරීක්ෂා කරනු ලැබේ.
උණ වැනි රෝග ලක්ෂණ ඇති සියලුම රෝහල් රෝගීන් ද පරීක්ෂා කරනු ලැබේ.
එය කෙතරම් වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වේද?
ලොව පුරා දිනකට නව ආසාදන සිය ගණනක් වාර්තා වේ. කෙසේ වෙතත්, සෞඛ්‍ය ආයතන බොහෝ අවස්ථා පිළිබඳව නොදැන සිටිය හැකි යැයි විශ්වාස කෙරේ. චීනයේ ආරම්භ කිරීමෙන් පසු දකුණු කොරියාව, ඉතාලිය සහ ඉරානය වැනි රටවල කොරෝනා වයිරසය වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වෙමින් පවතී.
බී.බී.සී වාර්තාවක් අසුරිණි – සැකසුම – තුෂාධවි
